TYPE VAN VERREKIJKER : PORRO EN DAKKANT
De prisma's en de objectieven zijn de voornaamste elementen in de transmissie van het licht. Van hun kwaliteit hangt de kwaliteit af van het waargenomen beeld.
PRISMA'S
Prisma's zijn optische glasblokken bestemd om het reliëf te verhogen, waarbij de belemmering van het instrument wordt gereduceerd.
(A) PORROPRISMA'S :
 |
Een porrokijker bevat twee prisma's links en rechts, waarbij de objectieflenzen geschroefd zijn op het lichaam. Door dat bij een porrokijker de objectieven verder uitelkaar staan, is de diepte weergave van een porrokijker groter dan die van een kijker met dakvormprisma's. De beeldkwaliteit van de beste porrokijkers komt overeen met die van de beste kijkers met dakvormprisma's, al is een porrokijker over het algemeen goedkoper dan een kijker met dakvormprisma's. |
(B) PRISMA'S IN DAKVORM :
 |
Verrekijkers met prisma's in dakvorm hebben het oculair en objectief in een lijn staan. Hierdoor zijn ze compacter, maar is ook de dieptewerking iets minder. De fabrikage van kijkers met prisma's in dakvorm is duurder dan de fabrikage van porrokijkers. |
LENZEN
De kwaliteit van de lenzen en de uitlijning ervan is erg belangrijk voor de beeldvorming van een verrekijker. Dit verklaart dat de prijzen van verrekijkers ver uit elkaar kunnen liggen. Als de lenzen niet goed geslepen zijn, kan het beeld bijvoorbeeld in het midden wel scherp zijn, maar aan de randen niet. Je hersenen zullen altijd proberen de fouten van een kijker te compenseren, waardoor een goede kijker minder vermoeiend werkt dan een slechte.
COATING
Coating wordt gebruikt om het lichtverlies door refecties van de lenzen te verminderen. Een kijker met goede coating heeft daarom een grotere helderheid dan een kijker met de zelfde vergroting en objectiefdiameter, zonder coating. Over het algemeen worden de volgende aanduidingen gebruikt om aan te geven welke coatings aangebracht zijn:
C Coated - alleen het objectief is van een coating voorzien
FC Fully Coated - Alle lenzen en prisma's zijn van een coating voorzien
FMC Fully Multi Coated - De lenzen en prisma's zijn van meervoudige coatings voorzien
Verrekijkers van het type FMC geven de meeste helderheid, contrast en kleurechtheid.
Kijkers met dakvormprisma's zijn soms voorzien van een anti-phase shifting coatings. Deze zorgen ervoor dat het beeld aan de randen scherper wordt.
DE VERGROTING, DE OBJECTIEFDIAMETER
Het eerste cijfer geeft de vergroting aan (of het vergrotingsvermogen). Het tweede cijfer geeft de diameter van het objectief aan in mm. Bijv.: Verrekijker 8x30 = Vergroting 8X - Objectiefdiameter 30 mm. Bijv.: Verrekijker 7-21x40 = Vergroting van 7X tot 21X - Objectiefdiameter 40 mm. Hoe groter het objectief, des te meer licht de verrekijker opvangt.
AFSTELLING VAN DE ZICHTSCHERPTE
Er bestaan meerdere systemen om de zichtscherpte af te stellen. A) Centrale afstelling : De eenvoudigste en snelste afstelling, wordt gelijktijdig uitgevoerd op de twee oculairs met dezelfde precisie. B) Individuele afstelling : Hierdoor krijgt men de maximum zichtscherpte. Minder snel.
GEZICHTSVELD
Dit is de breedte van het landschap, waargenomen door de verrekijker, gelegen op 1000 m van de waarnemer. Hoe groter hij is, des te comfortabeler de waarneming is. Het gezichtsveld wordt gedefiniëerd op 1000 m en hij kan worden gegeven in graden of in meters. Het is goed te weten dat 1° = 17,40 m. Men zegt van een verrekijker dat het een groothoekverrekijker is vanaf een gezichtsveld van 110 m, dus van 6,32°.
DE UITGANGSPUPIL / UITTREDEPUPIL
De uitgangspupil (ook wel uittredepupil genoemd) wordt gevormd door de lichtbundel die doorheen het objectief naar het oculair gaat. Hij stemt overeen met de diameter van het beeld dat uit het oculair komt en de pupil bereikt. Hij wordt bepaald als volgt : het is de verhouding tussen de objectiefdiameter en de vergroting in mm. Bijv.: Verrekijker 8 X 30, uitgangspupil is 30/8 = 3,75 mm. De menselijke pupil wordt automatisch geregeld. Buiten, bij vol daglicht, is zijn diameter 2 tot 3 mm. Binnen is hij 4 tot 5 mm. In de duisternis is hij maximum 7 mm.
DE LICHTSTERKTE (schemerindex)
Duidt op het vermogen om een verrekijker te gebruiken in het halfdonker of bij schemerlicht. Ze wordt vastgesteld door volgende formule: U vermenigvuldigt de vergrotingsfactor met de objectief diameter en uit dit getal trekt u de wortel en dat is uw schemergetal. Bijv.: Verrekijker van 7 X 50 mm : 7x50 = 350 De wortel van 350 = 18,7 Bij gelijke vergroting is een verrekijker met grotere diameter helderder. Bij gelijke diameter is een verrekijker met kleinere vergroting helderder.
DE KWALITEIT VAN HET OPTISCH GLAS
Prisma's worden gefabriceerd van een glasplaat van 3 tot 4 vierkante meter. Hoe meer het midden van de plaat wordt gebruikt, des te hoger de kwaliteit is van het glas! Dit heet BAK4. Hij wordt gebruikt voor de duurdere modellen.
